Blonde Dolly

 

Klusjesman Cor en "bodyguard" Gerard hebben al enkele dagen niets van hun werkgeefster gehoord. Ze zou het weekend in Antwerpen doorbrengen, maar op maandag avond zijn de rolluiken nog altijd gesloten. Wanneer ze op straat staan horen ze haar bouvier Nikkie janken. Vreemd! Ze zou haar hond nooit zo lang alleen laten. Samen met een koppel agenten betreden ze het pand. 

---------------------------------------------------------------------------------------

Geen zin om te lezen? Luister HIER de podcast!

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

Rosse buurt

Zo vlak na de oorlog waren diverse buurten in centrum Den Haag in slechte staat en pooiers maakten daar handig gebruik van. Leegstaande en verpauperde panden werden goedkoop opgekocht en vervolgens werden de kamers verhuurd aan sekswerkers.

Sinds 1952 bestond er een wet dat het verboden maakte om mensen op straat te wenken. Daardoor mochten ze niet op het raam tikken, of mannen lokken door veel bloot te laten zien. Het dragen van een te laag uitgesneden jurkje kon een boete van de zedenpolitie opleveren. De dames moesten dus zeer subtiel te werk gaan.
 


Sebilla Alida Johanna Niemans

Sebilla wordt geboren op 27 sebtember 1927 in Amsterdam. Een paar maanden na haar geboorte krijgt haar moeder naast tuberculose een zenuwinzinking en wordt opgenomen in het Provinciaal Ziekenhuis bij Santpoort. De sociale dienst vind de thuissituatie niet verantwoord voor 2 jonge kinderen, dus Sebilla en broer Hendricus (Henk) worden naar kindertehuis "Groot Kijkduin" in Zandvoort gebracht. Sebilla is op haar plek tussen de andere kinderen, ze is geliefd, gaat naar school en maakt veel vrienden. Die vrienden geven haar de roepnaam Suze. 

Sebilla en Nikkie

Het leven is goed, totdat in 1942 de Duitse bezetters het kindertehuis overnemen om er een SS bordeel van te maken. Suze, inmiddels 14 jaar oud, en haar broer gaan terug naar Amsterdam.


Daar aangekomen blijkt vader inmiddels een relatie te hebben met een vrouw waar Suze niet mee overweg kan. Ze loopt weg en huurt een kamer in de Anolstraat waar ze gaat werken als coupeuse. Al snel blijkt dat ze geen enkel talent heeft voor het werk. Wanneer een textielhandelaar haar oplicht en er met haar geld vandoor gaat, laat ze de boel achter en vertrekt. Ze besluit te solliciteren bij een verzorgingstehuis voor bejaarden. Een 60 jaar oudere man biedt haar zijn woning aan, waar ze mag wonen, onder "bepaalde voorwaarden". Suze slaat het aanbod af en begint van adres naar adres te zwerven. 


Op een dag ontmoet ze een waarzegster. Die voorspelt haar niet alleen een rijke toekomst, maar biedt haar ook een kamer aan in de Kerkstraat, midden tussen de prostituees. De altijd aanwezige echtgenote van de waarzegster, een Italiaanse zeeman blijkt de pooier te zijn. Het is een illegaal bordeel voor Duitse militairen, hoge Duitse officieren en NSB'ers die niet op de Amsterdamse Wallen mogen komen. Hier leert Suze de fijne kneepjes van het vak. 

 

Wanneer de politie een inval doet in het bordeel, brengen ze de dan 17-jarige Suze terug naar haar vader en zijn nieuwe vrouw. Daar blijft ze wonen tot na de oorlog, terwijl ze in de tussentijd een vakdiploma tot kostuumnaaister behaald. 


In 1948 vertrekt Suze naar Den Haag en huurt als zelfstandige een raam in de Doubletstraat. Vanwege haar zwarte, gepermanente haar krijgt ze de bijnaam "Zwarte Molly". Het geld wat ze verdiend spaart ze op zodat ze in januari 1950 een huisje kan kopen aan de Nieuwe Haven, nummer 498.

Daar veranderd Zwarte Molly in Blonde Dolly door middel van een fles waterstofperoxide. 

 

Huwelijk

 

03Op haar 23e leert ze Botto van den Bergh kennen. Botto is een 47 jarige violist bij het Haags Residentie Orkest. Ze trouwen in het voorjaar van 1950 en gaan in haar pand aan de Nieuwe Haven wonen. Ze stopt met de prostitutie en gaat mee op de vele buitenlandse reizen die het Residentie Orkest met zich meebrengt. Zo leert ze vreemde talen en komt in aanraking met klassieke muziek en kunst. onder de naam Inge Hoogendijk speelde ze piano en draagt ze gedichten voor in bejaardentehuizen. 


Vanwege haar galante en gracieuze manier van bewegen wordt ze door een fotograaf van de Libelle gevraagd om model te staan voor een modehuis. Daarvoor moet Suze urenlang onder warme lampen staan voor een eenvoudig salaris. Ook die carrière houdt ze niet lang vol. De peperdure, chique kleding die ze draagt tijdens de fotoshoots mag ze houden.

Het stel verhuisd naar deThomsonlaan, waar het huwelijk in 1955 vastloopt. Suze's bloed kruipt waar het niet gaan kan en en kruipt zo nu en dan achter het raam, iets wat Botto niet kan accepteren. Na een lange echtscheidingsprocedure is het huwelijk in 1957 officieel voorbij. Botto komt er met een teleurstellende alimentatie van af, aangezien Suze veel meer verdiend dan hij.

Hij laat iedereen weten dat "Sebilla ooit spijt van de scheiding zal krijgen". In 1989 overlijd hij. 

Inmiddels heeft klusjesman Cor zijn kans schoon gezien en schrijft Suze meerdere liefdesbrieven, die ze afwijzend beantwoord. Suze verhuist terug naar de Nieuwe Haven en begint opnieuw achter de ramen, maar nu in een gecompliceerd dubbelleven.
 

 

Bescherming

Op nieuwjaarsdag 1959 word buurvrouw en collega Marie van Es, ook wel bekend als Blonde Marietje, gewurgd aangetroffen in haar woning. De moordenaar is een 26-jarige schilder, die er met, onder andere, haar gouden kettingen, haar massage-apparaat en haar hoogtezon vandoor is gegaan. Om te voorkomen dat haar hetzelfde zou gebeuren, laat Suze voor haar raam een ijzeren rolluik installeren. Ook neemt ze een beveiliger in dienst; Gerard.

 
Gerard was afgekomen op een personeelsadvertentie die Suze in de Haagsche Courant liet plaatsen. Dat hij een strafblad heeft is geen bezwaar, aangezien trouwe vriend en timmerman Cor ook een half jaar heeft vastgezeten.


 
Naast haar prostitutiewerk zet ze zich ook belangeloos in voor diverse goede doelen. Ze collecteert voor het Rode Kruis en staat regelmatig op het podium als voordrachtskunstenares. In vrijwel alle zieken- en bejaardenhuizen in Den Haag heeft ze ooit opgetreden. Van haar kunsten achter het raam weet vrijwel niemand.

 

Ontroerend Goed

Het kleine pand aan de Nieuwe Haven.
Na jaren van hard werken, sparen en zuinig leven, koopt Suze in maart 1954 verschillende portiekwoningen in de Maystraat, een winkel met woning op de hoek van de Van der Capellestraat, een pakhuis en een garage aan de Schenkkade en nog een groot aantal woningen in andere straten.

Wanneer ze alle panden verhuurd, ontvangt ze maandelijks een inkomen die haar collega's achter de ramen misschien in een jaar verdienen. Maar toch blijft ze ook als prostituee succesvol. Haar verhuur inkomsten staan op diverse rekeningen verspreid, maar haar prostitutie inkomsten zet ze om in gouden tientjes die ze onder de vloer van haar woning verstopt. In totaal liggen er 550 juten zakken vol gouden tientjes verstopt. 

Klusjesman Cor ondersteunt haar op de ontroerendgoed markt, maar hun vriendschap bekoeld wanneer Cor haar een huwelijksaanzoek doet. Suze wil zich nooit meer binden.



Financieën

Hoge legerofficieren, stadsbestuurders, Kamerleden, ze weten Blonde Dolly allemaal te vinden en laten haar regelmatig op hun hotelkamers of kantoren komen. Haar inkomsten schrijft ze nauwkeurig op in haar kasboek. Uitgaven heeft ze nauwelijks. Suze is krenterig zuinig. Wanneer er geen bezoek is, drinkt ze water of surrogaat koffie. Alleen voor haar zieke moeder is ze vrijgevig. Suze's familie weet niets van haar inkomstenbron, die denken dat ze een succesvolle schoonheidsspecialiste is. Ooit droomde Suze van een eigen schoonheidssalon.

Op een vrijdag aan het eind van oktober, pakt ze haar koffer en informeerd ze Cor en Gerard dat ze het weekend naar Antwerpen gaat. Op zondagochtend zou ze terug komen naar Nederland om verder de dag met haar moeder door te brengen. Op maandagavond zijn de rolluiken nog altijd gesloten.

 

Politie onderzoek

Op maandag 2 november 1959 rijden agent Jan Visser en zijn collega, rechercheur Johan van den Bulk, in een zware politiejeep de straat in. Ze komen af op een melding en bellen aan bij het adres Nieuwe Haven 498. Er wordt niet open gedaan. Bij het naastgelegen nummer 496 wordt wél opengedaan en de agenten gaan naar binnen.

Klusjesman Cor wil per se mee naar binnen, bewaker Gerard blijft buiten voor de deur. Vanaf de tweede verdieping springen de agenten op de dakgoot van de nabijgelegen woning, tikken de pennen uit de scharnieren van het zolderraam en klimmen naar binnen. 1 van de agenten loopt direct door naar beneden en opent de voordeur. Gerard staat daar rustig te wachten.
Zodra de voordeur wordt geopend, glipt een grote zwarte hond langs hun benen de straat op en doet trillend en piepend een grote plas in de goot. 

Inmiddels onderzoekt de 2e agent de bovenverdieping en vind Suze. Ze is in haar slaapkamer, gehuld in een nachthemd, liggend op bed, tussen omgewoelde lakens. Ze ligt half op haar rechterzij, met de ogen gesloten, haar hoofd iets naar achteren. De dekens en het laken zijn gedeeltelijk over haar heen getrokken. De opbrengst van die dag, 160 gulden, zit nog in het blikken trommeltje op de schoorsteenmantel. Waarschijnlijk heeft ze daar het hele weekend gelegen, aangezien niemand haar nog heeft gezien na half 3 in de nacht van vrijdag op zaterdag.

Plots verschijnt er iemand wiens aanwezigheid opvalt: de chef van de Centrale Recherche, commisaris van Harskamp. Hij bemoeit zich normaal niet snel persoonlijk met moordzaken. Zelfs zijn eigen rechercheurs staan raar te kijken als hij binenstampt. Bij zijn vertrek zegt van Harskamp iets ongewoons: hij sommeert de rechercheurs om uit te gaan van ‘een natuurlijke dood’. 

 

Het Team

Een onderzoeksteam wordt samengesteld die de zaak gaat onderzoeken. Rechercheurs Modderman, Hoogenraad en van den Bulk gaan het veldwerk verrichten. Chef van het team is Hendrik van Driel onder supervisie van commissaris van Harskamp. 

Het onderzoek van de rechercheurs wordt bemoeilijkt door de stoet mannen waar Blonde Dolly contact mee heeft gehad. In de prullenbak vinden ze maar liefst 24 condooms en daarmee 24 mogelijke daders. 

Uit buurtonderzoek bleek dat Suze's hond, de grote bouvier Nikkie, nergens in huis had gepoept of geplast, ook al had hij er zeker 3 dagen lang opgesloten gezeten. Was de moordenaar teruggekomen om de hond uit te laten? Ook bleek Nikkie in de nacht van de moord, van half 1 tot 1 uur aan 1 stuk had gejankt en geblaft. 

Autopsie wees uit dat de 32-jarige Suze was gewurgd. Er werden verder geen sporen van geweld aangetroffen. In de woning werd niets vermist, maar juist gevonden. De politie ontdekte de enorme hoeveelheid juten zakken met gouden tientjes.

 

Speculaties en Tips

Wilde speculaties gingen rond; misschien was het een gefrustreerde stalker, een woendende vrouw van een klant, misschien wat het in opdracht van een minister die haar tijdens een ontmoeting staatsgeheimen had verteld.

DollyBoekje
De blauwe agenda. Er ontbreken diverse pagina's.

Het meest hardnekkige, geheimzinnige gerucht ging over Dolly’s blauwe agenda, waarin ze de namen van alle onberispelijke kantoorklerken en nette ambtenaren die haar weleens bezochten had genoteerd. De politie weigerde de agenda vrij te geven. Hierdoor ontstonden er geruchten dat 1 van deze hooggeplaatste personen bij haar moord betrokken zou zijn.

Er komt wel één tip binnen over een politicus waarvan we zeker weten dat het klopt. Een politicus die Dolly regelmatig bezoekt. Professor Oud. Hij was in die dagen een beroemd politicus en bedacht in 1933 de Omzetbelasting. Toen hij werd gevraagd of hij Dolly wel eens bezocht, ontkende hij niet.

Rond Februari 1960 zijn alle sporen doodgelopen, nieuwe aanwijzingen hebben niets opgeleverd en de zaak begint vast te lopen. Tot verdriet van de rechercheurs gaat het publiek zich er mee bemoeien door uitzendingen in "Opsporing Verzocht" wat leid tot nóg meer nutteloze en onbruikbare tips die één voor één moeten worden onderzocht.

Dan komt er een gouden tip binnen: Dolly had 1x per maand een afspraak met een diplomaat van de Russische ambassade. Deze man blijkt een spion te zijn en wordt al ruime tijd in de gaten gehouden door de militaire inlichtingendienst. 

Een ooggetuige komt naar voren; hij heeft gezien hoe Dolly in een auto met een CD-kenteken stapte. Die auto blijkt van een Russische generaal te zijn. Zou Dolly informatie ontfutselen van haar politieke clienten en doorspelen aan de Russen? Hoe dan ook, direct na de moord wordt deze diplomaat teruggeroepen naar Moskou.




3 Verdachten


Uiteindelijk blijven er steeds 3 namen naar boven komen.

Klusman Cor, beschermer Gerard en ex-man Botto.

Cor woont nog bij zijn ouders, die geven hem een alibi, Cor had de hele avond op het dak gezeten, bij de duiventil.

Botto was tot half 1 aan het biljarten in Café 't Paviljoen. Hij weet niet meer hoe hij thuis kwam, maar is niet in de buurt van de Nieuwe Haven geweest. Getuigen bevestigen zijn verhaal.

De moeder, zus en het nichtje van Gerard worden ondervraagd en alle 3 leggen ze belastende verklaringen af. Zo zou Gerard : driftig, bijdehand, goed bij de tijd en zeker niet dom zijn.

Het nichtje verklaarde op zaterdagnacht geritsel te hebben gehoord op zolder. Van Gerard mocht ze absoluut niet naar boven komen. Hij zei dat wanneer de politie zou komen, zij moest zeggen dat ze van niets wist. 

 

Gerard

Gerard was verliefd op Suze en verzon allerlei verhalen over haar. Hij had tegen zijn familie gezegd dat hij verloofd was met Suze en fantaseerde soms hardop over een manier waarop ze vermoord zou kunnen worden. Gerard zou haar ook hebben geprobeerd te drogeren. Hij had morfinepoeder in haar koffie gedaan, afkomstig van zijn grootvader die overleden was aan kanker. Hij had de koffie eerst zelf geproefd. Het smaakte enorm bitter, dus had hij er extra veel suiker in gedaan. Suze merkte op dat er iets raars op de koffie dreef, maar dronk het toch op. Een reactie bleef uit, ze werd alleen een beetje slaperig.

De moeder van Gerard verklaarde dat hij op maandagavond, na de ontdekking van de moord, tegen haar zei dat Suze was gewurgd, terwijl hij dat niet kon weten.  De politie ging op dat moment nog uit van een "natuurlijke dood".

Ook op het moment van de ontdekking van het lichaam zou Gerard hebben verteld aan buurtbewoners dat ze was gewurgd, terwijl hij nog geen stap in de woning had gezet.

Cor vertelde dat Suze hem ooit had gewaarschuwd. Als er iets met haar zou gebeuren, dan moesten ze het bij Gerard zoeken. Op het moment dat de rechercheurs klaar staan om Gerard aan te pakken, stapt commisaris van Harskamp er tussen. Niemand mocht zich vanaf dat moment nog met de moord bemoeien en hij zou Gerard persoonlijk verhoren. Voor dat knullige en amateuristische verhoor werd, tegen alle regels in, nooit een proces verbaal opgemaakt.

Gerard heeft in totaal 10 dagen vastgezeten en werd regelmatig verhoord, maar kwam opeens met een sluitend alibi waaruit bleek dat hij het niet gedaan kón hebben. Door gebrek aan bewijs lieten ze hem uiteindelijk gaan.

In 1977, achttien jaar na de moord op Blonde Dolly, werd politiedossier 1281/1959 officieel gesloten, de moord was verjaard.

Twee rechercheurs zijn in 1977, op de valreep, nog een keer bij Gerard langs geweest. Hij zweeg als het graf. 

Niet lang geleden heeft een journalist Gerard (82) thuis opgezocht. De journalist vertelde: “Hij wilde de deur niet openen, maar gaf wel antwoord op de vraag. Hij bleef vaag; hij zei nooit dat hij de dader was. Maar hij heeft ook nooit gezegd dat hij de dader níét was.” 

 

Het fortuin

Suze heeft haar dood misschien aan voelen komen. Vlak voor haar overlijden heeft ze een testament op laten maken en haar vermogen laten verdelen onder het psychiatrisch ziekenhuis waar haar moeder werd verpleegd en aan het Koningin Wilhelmina Fonds. Het KWF weigerde in eerste instantie het geld vanwege de manier waarop ze het had verdiend, maar toen ze hoorden hoe hoog het bedrag was, zo'n 250.000 gulden, hebben ze het geld alsnóg aangenomen.  

 

Bloemen

Sebilla Alida Johanna Niemans ligt begraven op begraafplaats Westduin in Den Haag.

Tot 2013 lag er elk jaar met kerst, haar sterfdag en op haar verjaardag bloemen op haar graf. Mogelijk was het Botto van den Bergh die haar elk jaar bloemen bracht, maar hij stierf in 1989. Wellicht zette zijn zoon de traditie voort, tot ook hij stierf in 2013.

Dit is slechts speculatie, de bloemen werden altijd gelegd op momenten dat er geen personeel aanwezig was. 


Speculaties over de ware toedracht gingen jaren lang de wereld rond. Blonde Dolly werd een internationaal fenomeen. Haar naamsbekendheid voer tot ver over onze landsgrenzen. En niet voor niets. Blonde Dolly was intelligent, goed gemanierd, succesvol en vermogend.

Onthullingen in de media over haar leven gaven een draai aan de gevestigde opvattingen over prostituees. Blonde Dolly had klasse. Toch bleef haar leven voor velen een mysterie.

Het was eind jaren vijftig en vrouwen in de prostitutie behoorden tot de meest verguisde in de samenleving. Hard, liefdeloos, lui en onfatsoenlijk zouden ze zijn, maar de vermoorde prostituee beantwoorde op geen enkele manier aan dit stereotype beeld.

Blonde Dolly werd een legende van lichte zeden. 

---------------------------------------------------------------------------------------

Luister HIER de podcast!

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

Bronvermelding:

blondedolly.punt.nl
www.wikipedia.org
www.delpher.nl
omroepwest.nl
dehaagsetijden.nl
www.vice.com
nos.nl
uitdewerkplaats.nl

Componist van de muziek in eindtekst van de podcast : Marco Raaphorst